Con người chúng ta đều ghét sự bất định, bộ não chúng ta coi chúng như mối đe dọa và luôn kích hoạt chúng ta tránh khỏi. Tuy nhiên, kể từ sau đại dịch, đã không còn gì để phải đưa ra quyết định cả, con người dần quen với sự bình thường mới và không còn nhiều tự tin để giải quyết vấn đề.
Điều này cũng đã được các nhà tâm lý học đồng ý, và nếu tiếp diễn sẽ khiến cho con người ngày càng rơi vào vòng xoáy tự củng cố tiêu cực (làm cho sự lo lắng ngày càng tồi tệ hơn). Mất quyền kiểm soát -> Lo lắng -> Sự lo lắng làm giảm khả năng phán đoán -> Đưa ra những quyết định ít cơ hội hơn -> Không hài lòng với kết quả -> Mất quyền kiểm soát hơn -> …
Là một nhà lãnh đạo của một tổ chức phi lợi nhuận, và cũng là một người chủ gia đình, tôi thường xuyên phải đối mặt với việc phải đưa ra những quyết định ít chắc chắn hơn những gì tôi muốn. Và, ngay cả khi đại dịch đang suy yếu, không có dấu hiệu nào cho thấy sự bất định sẽ sớm biến mất. Tuy nhiên, tôi rất may mắn khi có thể trò chuyện với những chuyên gia kinh tế học, lý thuyết trò chơi, tâm lý học,… về việc áp dụng khoa học vào việc ra quyết định và chia sẻ sự khôn ngoan thực tế của họ với bạn.
(Photo: freepik.com)
Sau những cuộc trò chuyện chuyên sâu, dưới đây là tổng hợp 6 bước đơn giản để giúp bạn có thể đưa ra quyết định tốt hơn, lấy lại cảm giác bình tĩnh và kiểm soát tư duy tốt hơn:
1. Sử dụng ‘quyền’ tạm dừng. Nghiên cứu cho thấy rằng hành động đơn giản là tạm dừng, dù chỉ trong một phần giấy sẽ làm mát hệ thần kinh của chúng ta, giúp giải tỏa căng thẳng và tập trung vào thông tin phù hợp nhất. Nếu có thể, hãy dành thâm một hoặc hai phút để thực sự trấn tĩnh cơ thể. Mặc dù vậy, tôi đã không nghĩ đến việc căng thẳng và thả lỏng như một công cụ giúp mình duy trì trạng thái cân bằng để ra những quyết định sáng suốt hơn, cho đến khi nghiên cứu về chúng, cảm giác như tìm ra được một căn phòng chứa đầy những bí kíp tốt nhất.
2. Đừng tin vào những quyết định đặt cược thấp. Dù biết là bạn đã dành cả cuộc đời để mài giũa trực giác của mình để tự tin 100% khi ra những quyết định mang tính đặt cược thấp.
John Urschel, một nhà toán học, giải thích: “Khi bạn đưa ra những quyết định nhỏ hoặc những quyết định phải thực hiện nhanh chóng,“ não của bạn quản lý tiềm thức các khả năng xảy ra và giúp bạn tránh được những kết quả đáng tiếc”. Trên thực tế, theo thời gian, cái giá phải trả cho những quyết định đặt cược thấp lớn hơn bất kỳ lợi ích nào bạn có được khi thay đổi quyết định. (Một trong những điều mà các nhà tâm lý học đã học được về chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế là một yếu tố cơ bản là tìm kiếm thông tin quá mức. Như Urschel đã nói, “nỗi sợ đưa ra quyết định sai lầm có thể cản trở khả năng đưa ra bất kỳ quyết định nào của bạn”). Ngay cả khi mọi thứ rất không chắc chắn, nếu chúng có tác động thấp đến không, “hãy dựa vào sự khôn ngoan và quan điểm hiện tại của bạn và đưa ra quyết định về điều đó”, nhà tương lai học Amy Webb nói.
3. Nhận biết rõ ràng về kết quả mong muốn của bạn khi ra quyết định có mức cược cao. Bạn muốn tình hình diễn ra như thế nào? Bạn có thể cảm thấy như sự lựa chọn nằm ngoài tầm kiểm soát của mình, nhưng, như một bài báo gần đây trên The New York Times đã lập luận, chúng ta có nhiều quyền kiểm soát đối với tương lai của mình hơn những gì chúng ta có thể nhận ra. “Cuộc sống mà chúng ta sẽ sống trong 10 năm tới kể từ bây giờ phần lớn sẽ được quyết định không phải bởi quá khứ của chúng ta mà bởi con người hiện tại và tương lai của chúng ta”. Lựa chọn mà chúng ta đưa ra bây giờ là cơ hội để bản thân hiện tại của chúng ta hành động phục vụ cho tương lai mong muốn của chúng ta. Hãy cho phép bản thân tưởng tượng những gì bạn thực sự muốn xảy ra. Sau đó, hãy kiểm tra để đảm bảo rằng nó thực tế. Nếu đúng như vậy, hãy chuyển sang bước 4. Nếu không, bạn có thể cần cho mình không gian để thương tiếc một kết cục mà bạn mong muốn nhưng không thể có được. Khi bạn đã sẵn sàng, hãy tự giúp mình để tìm ra một kết quả hợp lý mà vẫn được ưu tiên hơn. Khi chúng ta không thể chắc chắn, sự rõ ràng sẽ đi một chặng đường dài.
4. Tiếp nhận nhiều hơn nữa các thông tin về sự bất định. Điều này có thể phản trực giác, nếu bạn cảm thấy quá tải và chỉ muốn đơn giản hóa. Nhưng hãy nhớ - vấn đề bạn đang cố gắng giải quyết là thiếu thông tin đang cản trở khả năng đạt được kết quả như mong đợi của bạn và cách tốt nhất để giải quyết vấn đề đó là học hỏi. Trên thực tế, địa hình bạn đang điều hướng càng xa lạ, bạn càng muốn thu thập nhiều quan điểm, đặc biệt là từ những người bị ảnh hưởng chặt chẽ nhất bởi quyết định hoặc những người sẽ đưa nó vào cuộc sống khi bạn đưa ra quyết định đó. Yêu cầu ý kiến không giống như đưa ra một phiếu bầu, vì vậy đừng ngại duy trì sự tò mò và cởi mở. Bạn đang phát triển chuyên môn của mình chứ không phải nhường quyền kiểm soát.
.jpg)
(Photo: freepik.com)
5. Đưa ra những quyết định có sự chọn lựa ‘A hoặc B’, không phải ‘A hoặc không gì cả’. Nhà kinh tế Emily Oster của Đại học Brown giải thích: “Điều rất quan trọng là phải suy nghĩ về cả hai mặt của bất kỳ lựa chọn nào bạn đang thực hiện. Đừng để ‘không gì cả’ trở thành tùy chọn mặc định. Ngay cả việc trì hoãn một lựa chọn nào đó trong tương lai cũng là một lựa chọn, có những lợi ích và thách thức riêng của nó. Lựa chọn lái xe, bay hoặc đi nghỉ đều có rủi ro, nhưng ‘không gì cả’ cũng có rủi ro và chi phí phải được cân nhắc, bao gồm cả niềm vui bị mất hoặc cảm giác phiêu lưu. Đưa ra cả hai tùy chọn và viết ra nhiều ưu và khuyết điểm nhất có thể, dựa trên tất cả thông tin bạn thu thập được. Sau đó, hãy nhìn vào danh sách một cách trung thực và đưa ra lựa chọn cuối cùng.
6. Chăm sóc bản thân. Sự bất định là hình thức đánh thuế về mặt nhận thức. Tất cả chúng ta đều mệt mỏi và rất khó để bồi bổ cơ thể. Đặc biệt nếu là một quyết định lớn, sự không chắc chắn đặc biệt áp đảo hoặc bạn đang quá tải với các quyết định ngay bây giờ, hãy kết hợp việc đưa ra quyết định với điều gì đó giúp bạn cảm thấy được quan tâm. Thậm chí, việc chăm sóc cá nhân sẽ thuận lợi hơn nếu bạn biết cách sống hòa thuận với cộng đồng/đội ngũ của mình, điều này giúp làm tăng cảm giác hạnh phúc và giảm các giác không chắc chắn. Mặc cho cộng đồng đặc biệt khó tiếp cận trong thời gian cô lập này, tuy nhiên hãy luôn hỗ trợ và tìm kiếm cộng đồng vì nó có thể là một trong những quyết định tốt nhất mà chúng ta có thể đưa ra khi nhìn về tương lai.
Tương lai vốn dĩ không chắc chắn, nhưng khoa học hướng dẫn chúng ta rằng khi chúng ta thở, tin tưởng vào bản thân, hiểu rõ những gì chúng ta muốn, thu thập thông tin và chọn cách hành động, chúng ta có thể lấy lại cảm giác chắc chắn, đó là liều thuốc giải độc tốt nhất. chu kỳ căng thẳng-không chắc chắn, kích hoạt phản ứng khen thưởng trong não và cơ thể của chúng ta. Ngay cả khi được trang bị những công cụ này, đó sẽ không phải là tất cả các cầu vồng và kỳ lân, vì vậy hãy tìm cộng đồng của bạn và chăm sóc bản thân để sẵn sàng cho bất kỳ quyết định nào xảy ra theo cách của bạn.
Nguồn: Forbes.com
